تاريخ : 19 / 10 / 1392برچسب:ارتش,سازمان عقیدتی سیاسی,بسیج ارتش ,پایگاه مردمی, | 18:51 | نویسنده : بسیجیان ارتش
پایگاه مردمی ارتش جمهوری اسلامی ایران:
بزرگترین عملیات هوانیروز در دفاع مقدس
هواپیمایی نیروی زمینی ارتش حمهوری اسلامی ایران (هوانیروز) یکی از بزرگترین ناوگان‌های بالگردهای ارتش‌های جهان را در اختیار داشته و با تکیه برتعهد و فداکاری خلبانان خود حماسه‌های ماندگاری را در طول دفاع مقدس و از بدو تچاوز گسترده رژیم بعث به مرزهای میهن اسلامی تا پایان آن که حماسه مرصاد بود، خلق کردند.
امروزه هیچ عملیات رزمی بدون پشتیبانی آتش به ویژه پشتیبانی نزدیک هوایی قابل طرح ریزی و اجرا نبوده و در این رابطه بالگردهای توپدار هوانیروز نقش مهمی را ایفا می‌کند ضمن اینکه نقش بالگردهای ترابری و پشتیبانی نیز در چنین عملیات هایی بی بدیل است.
عملیات کربلای5 از جمله عملیات های گسترده و پیچیده‌ای بود که در طول دفاع مقدس توسط رزمندگان اسلام به اجرا درآمد. این عملیات از ابعاد مختلفی قابل بحث و تحلیل بوده که عمدتاً به آنها پرداخته شده و در این نوشتار سعی شده نقش هوانیروز ارتش ج.ا.ا در این عملیات غرور آفرین تبیین گردد. این عملیات بزرگ تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء و 4 قرارگاه تحت کنترل آن یعنی قرارگاه قدس، کربلا، نجف و نوح با به کارگیری 10 لشگر از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و با پشتیبانی نیروهای زمینی، هوایی و هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران در مورخه نوزدهم دی¬ماه 1365 در منطقه عمومی شلمچه و شرق بصره اجرا گردید.
سازمان رزم هوانیروز در عملیات کربلای5
پایگاه پشتیبانی عمومی اصفهان
بالگرد کبری 8 فروند
بالگرد 214 20 فروند
بالگرد 206 2 فروند
بالگرد 205 4 فروند
بالگرد شنوک 12 فروند
پایگاه رزمی کرمان
بالگرد کبری 8 فروند
بالگرد 214 20 فروند
بالگرد 206 3 فروند
بالگرد 205 1 فروند
بالگرد شنوک - فروند
پایگاه رزمی مسجد سلیمان
بالگرد کبری 7 فروند
بالگرد 214 20 فروند
بالگرد 206 2 فروند
بالگرد 205 4 فروند
بالگرد شنوک - فروند
پایگاه رزمی کرمانشاه جهت اجرای تک ایذائی در غرب
بالگرد کبری 6 فروند
بالگرد 214 10 فروند
بالگرد 206 2 فروند
بالگرد 205 1 فروند
بالگرد شنوک - فروند
شرح عملیات :
طرح ریزی و برآورد و در نهایت استقرار 131 فروند بالگرد با حدود 1200 نفر نیروی متخصص (خلبان - فنی – ستادی – عادی – و ... ) نشانگر اجرای یکی عملیات بسیار بزرگ و وسیع بود. تا آن زمان، هوانیروز فقط در عملیات بیت المقدس، فتح المبین و والفجر8 چنین استعداد وسیعی از نیرو و تجهیزات خود را برای اجرای عملیات به کار گرفته بود ولی در عملیات کربلای 5 این رکورد شکسته شد. سرانجام پس از آمادگی همه نیروها و آخرین هماهنگی های لازم، عملیات کربلای 5 با رمز مقدس یا زهرا(س) در مورخه 19 دی ماه 1365 راس ساعت یک بامداد در منطقه عملیاتی حدفاصل غرب شلمچه و شرق بصره عراق آغاز و رزمندگان اسلام یورش خود را به مواضع دشمن آغاز نمودند.
ارتش عراق که از حمله رزمندگان اسلام با خبر بود با گسیل انبوه نیروهای خود به منطقه¬ای به وسعت کم در زیر آتش شدید و موثر نیروهای اسلام سرسختانه مقاومت می¬نمود. دشمن تجربه تلخ عملیات فتح فاو به وسیله نیروهای اسلام در سال 64 را هنوز فراموش نکرده بود. لذا با به پای کار آوردن 100 تیپ از نیروهای خود سعی در سدکردن این حرکت عظیم داشت. با این وصف نیروهای رزمنده ما مواضع عراق را در هم کوبیدند و در ساعات اولیه نیرو تا نزدیکی شط العرب پیش رفتند.
با روشن تر شدن هوا، جنگ وارد مرحله جدیدی شد. هواپیماهای دشمن به صورت چند فروندی منطقه را زیر آتش سنگین خود قرار دادند و در زمین تانک¬های مدرن تی 72 و انبوه نفربرها، ضد حمله های خود را شروع کردند.
جنگ با تمام توان بین نیروها از زمین و هوا ادامه داشت و هرچند ساعت یکبار دشمن ضد حمله‌ای را به منظور بازپس گیری مواضع از دست رفته شروع می¬کرد که به وسیله نیروهای عمل کننده سپاه و با پشتیبانی وسیع آتش هوانیروز، نیروی هوایی و توپخانه ارتش سرکوب می¬شد. نیروهای خودی تا جایی پیش رفتند که حومه شهر بصره را در دید خود داشتند.
در یک عملیات متهورانه، تیزپروازان هوانیروز با بالگردهای شکاری کبرا کارخانه عظیم پتروشیمی عراق را به وسیله موشک ماوریک مورد اصابت قرار دادند و آنرا منهدم نمودند که این عمل موجب تقویت روحی نیروهای خودی و باعث وحشت نیروهای عراق گردید.
ده ها بالگرد 214 و شنوک در عملیات جابجایی نیروها (هلی¬برن) به خط مقدم جبهه و تخلیه مجروحین به بیمارستان¬های پشت جبهه به طور مستمر از روشنایی صبح تا غروب آفتاب مشغول و تعدادی بالگرد هم آماد رسانی و تدارکات نیروها را به عهده داشتند.
تیم های آتش هم با پروازهای مداوم و با تمام توان و بدون وقفه به سرکوبی و انهدام ادوات زرهی و ستون‌های مکانیزه دشمن ادامه می‌دادند. و عرصه را بر دشمن متجاوز هر لحظه تنگ تر میکردند. ارتش عراق ناگزیر از وضعیت پیش آمده و در حالت آسیب پذیری فوق العاده در منطقه کانال زوجی تا نهر جاسم گرفتار بود. لذا برای بیرون آمدن از محاصره با بکارگیری توان رزمی و تمرکز آتش توپخانه و انجام ضد حمله توانست خود را به ضلع جنوبی کانال ماهی برساند و به دنبال آن با اقدامات مهندسی سنگین 3 دژ 500، 1000و 1500 متری را برای جلوگیری از ادامه پیشروی نیروهای ایرانی در منطقه احداث نماید که با یورش نیروهای سپاه پاسداران و با پشتیبانی توپخانه نیروی زمینی ارتش و بویژه تیمهای آتش هوانیروز طی چهار مرحله عملیات سنگین آنها توانستند بخشی از نیروهای عراقی را منهدم و خاکریز بخشی از دژها را اشغال و تصرف نمایند. که در این مراحل عملیات ضربه سنگینی به نیروهای دشمن وارد و بیش از 10000 نفر کشته و زخمی شدند و حدود 265 نفر به اسارت در آمدند.
نقش هوانیروز در عملیات :
پس از عملیات کربلای 4 و عدم موفقیت نیروهای خودی در این ماموریت کلیه بالگردهای هوانیروز مستمر در منطقه عمومی خرمشهر به پایگاههای مسجد سلیمان و دزفول مراجعت و در آنجا مستقر و منتظر دستورات بعدی فرماندهان شدند.
در این هنگام نیروی هوایی عراق جهت صدمه زدن به یگان هوانیروز که در طول جنگ ضربات مهلکی را به دشمن وارد نموده بود، دست به کار شد و با بمباران پایگاه مسجد سلیمان و به شهادت رساندن تعدادی از خلبانان و پرسنل فنی، بخصوص شهید آسیایی (فرمانده پایگاه) و شهید داوطلبی (معاون پایگاه) که در دفتر کار خود مشغول انجام وظیفه بودند باعث گردید که خلبانان هوانیروز و بخصوص خلبانان کبری انگیزه بیشتری برای انتقام گیری از دشمن یافته و برای ورود به نبردی دیگر روز شماری کنند و ابلاغ مأموریت جدید برای اعزام به منطقه عملیاتی این انتظار را براورد کرد.
در عملیات کربلای 4 عراق حجم زیادی از نیروها و بخصوص تانک¬های پیشرفته و ادوات زرهی را در منطقه عمومی شلمچه شرق بصره متمرکز و آمادگی دفاعی از بصره در مقابل تهدید رزمندگان اسلام را پیش¬بینی نموده بود و به گفته بعضی از منابع تقریبا حدود 50 درصد از کل نیروهای جنگی عراق در این منطقه استقرار یافته بودند.
یکی از اهداف عملیات کربلای 5 بهم زدن آرایش نظامی و انهدام نیروهای عراقی در این منطقه و جلوگیری از انجام احتمالی شرارت¬های دشمن بوده است و با توجه به حجم زیاد ادوات زرهی دشمن اهمیت هوانیروز و نقش بالگردهای کبرا جهت شکار این تانک¬ها به خوبی نمایان شده بود.
در صبح عملیات تیم¬های آتش هوانیروز وارد عمل شده و به پشتیبانی رزمندگان که در طول شب سنگرهای دشمن را یکی پس از دیگری فتح و به پیشروی خود ادامه داده و اینک با مقاومت و پاتک¬های سنگین نیروهای زرهی عراق مواجه شده بودند، پرداختند. شکست سنگین نیروهای عراقی در همان ساعات اولیه عملیات بحدی بود که صدام حسین ضمن اعزام لشکر گارد ریاست جمهوری شخصا در منطقه حضور و هدایت عملیات را بر عهده گرفت تا بتواند از پیشروی رزمندگان اسلام و انهدام نیروهای خودی جلوگیری کند.
برابر اعلام مراکز استراق¬سمع خودی مستقر در منطقه و شنود صحبت¬های صدام حسین با فرماندهان و بخصوص نیروهای زرهی مشخص بود که صدام از آنها می¬خواهد که با انجام پاتک¬های سنگین و با تمام توان نیروهای ایرانی را به عقب برانند و مجددا مناطق از دست رفته را پس بگیرند. اما فرماندهان در جواب او می¬گفتند که بالگردهای هجومی ایرانی اجازه انجام مانور به تانک¬ها را نمی¬دهند و هر زمانی که تانک¬ها می-خواهند جهت حمله آرایش نظامی بگیرند مورد اصابت موشک و راکتهای آنها قرار گرفته و عملا منهدم و یا متوقف می¬شوند و اگر فکری جهت بالگردهای ایرانی که همیشه در منطقه هستند نشود هیچ اقدامی امکان پذیر نمی¬باشد.
از اقدامات دیگر هوانیروز در این عملیات تشکیل یگان مستقل آمبولانس هوائی برای اولین بار بود چون قبل از عملیات و با توجه به حجم سنگین عملیات و اینکه رزمندگن اسلام با پوست و گوشت خود بایستی به جنگ فولاد و زره می¬رفتند تصور اینکه تعداد مجروحین بالا می‌رفت لذا مدیریت بهداری سپاه از هوانیروز درخواست نمود که جهت حمل مجروحین راهکاری مناسب و متفاوت از سایر عملیات¬ها پیش-بینی نماید و هوانیروز تعدادی بالگرد 214 و شنوک را زا سایر ماموریت¬ها منفک و با استقرار در محل بخصوص و گماردن یک مسئول مستقیم، ماموریت تخلیه مجروحین را به آنها واگذار نمود ضمن اینکه خلبانان این وسایل قبل از عملیات از پدهای تخلیه مجروح و بیمارستان¬های منطقه بازدید و شناسائی لازم را انجام داده بودند بنابراین آنها توانستند در حین عملیات هزاران نفر مجروح و بخصوص پرسنل شیمیائی را در اسرع وقت از مناطق مختلف تخلیه نمایند.
کربلای 5 یکی از سنگین ترین عملیات ها از نظر ساعت پرواز شلیک موشک و راکت توسط بالگردهای کبرا بود. لذا وسائل پرنده نیاز به تعمیر و نگهداری قوی داشتند و سیستم¬های سلاح بالگردهای کبرا هم به دلیل شلیک¬های فراوانی که انجام می‌دادند دچار عیب و نقص فنی فراوانی می¬گردیدند که خود بر حجم کار پرسنل فنی می¬افزود و در بعضی مواقع و بخصوص در روزهای پایان عملیات زمانی پیش می¬آمد که به علت تحریم¬ها و نبود قطعات فنی کافی همزمان سیستم¬های راکت انداز و توپ 20 میلیمتری بالگردهای کبرا آماده بکار نبوده و تلاش پرسنل فنی هم در این رابطه چاره ساز نبود و این در حالی بود که خود وسیله¬ها از نظر پروازی مشکلی نداشتند لذا خلبانان کبرا بخاطر اینکه جبهه از حضور آنها خالی نماند و پشتیبانی از رزمندگان اسلام متوقف نگردد تنها با حاضر بکاری یک سیستم سلاح مثلا راکت انداز یا توپ 20 میلیمتری پرواز می¬کردند و اینگونه کمبودها را با شهامت و جسارت خود جبران می¬کردند. در صورتی که بالگردهای کبرا زمانی مجاز به پرواز در مناطق عملیاتی می¬باشند که تمام سیستم¬های سلاح آنها بایستی همگی و با هم جهت تیراندازی آماده بکار باشند.
از خصوصیات دیگر و بارز این عملیات نقش افسران رابط و هدایت بالگردهای کبرا توسط آنها بود که اهمیت ویژه¬ای داشتند و با هماهنگی¬های به عمل آمده و قبل از عملیات یک ارتباط رادیوئی مناسب بین آنها و خلبانان کبرا پیش¬بینی و آنها قادر بودند زمانی که بالگردها در منطقه حضور پیدا می¬کردند از داخل دیدگاه¬ها اهداف و مناطق تجمع دشمن را با سمت و فاصله به خلبانان منتقل تا آنها راحت¬تر اهداف را منهدم نمایند و اط طرفی این گفت و شنود بین افسران رابط و خلبانان در قرارگاه هم شنیده می¬شد و مسئولین قرارگاه بخوبی می¬توانستند عملکرد انها را ارزیابی و نقطه نظرات خود را در پروازهای بعدی در اختیار خلبانان قرار دهند. هوانیروز در این عملیات با بکارگیری بیش از 100 فروند انواع بالگرد (رزمی – ترابری- شناسائی و...) انجام 4406 ساعت پرواز، 5292 رزمنده را نیز به منطقه عملیات هلی¬برن نمود، 5601 مجروع را به بیمارستان¬های منطقه منتقل کرد، و 408 تن بار به منظور تدارکات نیروها، به وسیله¬ی بالگردهای سنگین شنوک و 214 به منطقه عملیات انتقال داده شد.
هوانیروز در این عملیات با مصرف 67 فروند موشک تاو، 4 فروند موشک ماوریک، 8610 تیر انواع راکت، 14238 گلوله توپ 20 م¬م، بزرگترین عملیات رزمی خود را هم از نظر تعداد وسائل پرنده و هم از نظر ساعت پرواز(4406 ساعت) و هم از نظر مقدار مهمات مصرفی در پشتیبانی از نیروهای رزمنده زمینی، در طول تاریخ 8 سال دفاع مقدس انجام داد.
در این عملیات 2 نفر از شجاعترین خلبانان بالگرد شکاری کبرا به نامهای ستوان ابراهیم فخرایی و ستوان غلامعلی اشتری به شهادت رسیدند. یادشان جاوید باد.
|
8 نفر دیگر از خلبانان نیز دچار مصدومیت شدند که به بیمارستان منتقل گردیدند. در این عملیات 19 فروند از بالگردهای هوانیروز صدمات کلی و جزئی دیدند که بعدها به وسیله متخصصین هوانیروز تعمیر و دوباره وارد خط پرواز شدند.
|
یاد خاطره کلیه شهدای گرانقدر دفاع مقدس به ویژه شهدای عملیات غرور آفرین کربلای5 و همچنین شهدای قهرمان هوانیروز گرامی باد.
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.